Serbski muzej přeprošuje na prěnje zarjadowanje w ramiku noweje wosebiteje wustajeńcy “Što rěka tu mjeńšina? Danojo. Frizojo. Serbja. němscy Sinti a Roma. Delnjoněmcy”:

Srjedu, dnja 16.04.2025, w 18.00 hodź. wjedźe kurator dr. Robert Lorenc přez wustajeńcu. Tym přizamknje so přednošk dr. Cordule Ratajczakoweje, nawodnicy rěčneho slědźenja při projekće ZARI – syć za serbsku rěč a regionalnu identitu, pod titulom “Wot bolostneho woněmjenja k ćežkemu wróćenju serbšćiny. Dohlad do rěčnych biografijow z ewangelskeje Hornjeje Łužicy”. Přednošk budźe w serbskej rěči ze simultanym přełožkom do němčiny.

Prašenje identity je za Serbow wšědnje prezentnje, wšako so hustodosć, mjez wšelakimi identami pohibujemy. Z tutym začućom pak sami w Němskej njejsmy. Zdźerženje swójskeje rěče a kultury srjedź němskeje wjetšiny je wužadanje z kotrymž so tež druhe ludowe skupiny rozestajeć dyrbja. Runje z tutej tematiku zaběra so nowa wosebita wustajeńca W Serbskim muzeju.

Přeprošujemy wšitkich na wotewrjenje pućowaceje wustajeńcy „Što rěka tu mjeńšina?“ njedźelu, 06.04.2025, 15 hodź. do Serbskeho muzeja. Wustajeńca, kotraž je nastawa přez initiatiwu Mjeńšinoweho sekretariata a Bunnsraat för Nedderdüütsch, pućuje hižo z lěta 2022 po cyłej Němskej a informuje wo stawiznach, rěčach a kulturnych wosebitosćach wšitkich štyrjoch awtochtonych mjeńšinow w Němskej kaž tež wo Delnjoněmcach. Na wotewrjenju wustajeńcy skići so Wam nimo toho tež móžnosć, na wosobinsku wuměnu ze zastupjerjemi tutych ludowych a rěčnych skupinow.

Zjawne spřistupnjenje cyrkwinskich knihow katolskich wosadow biskopstwa Drježdźany-Mišnjo hač do 1875 přez internet zmóžnja tež njewučenym zajimcan lochki zastup do wuslědźenja swójbnych stawiznow. Na přikładźe swójskich rešeršow prezentuje referent Alexander Pólk přistup a wužiwanje zjawnych žórłow, pomocny grat za systematizowanje wuslědkow a te abo tamne kuriosne hačenje při slědźenju.

Składnostnje wulkoprojekta “Wšo je krajina. Serbski moler Jan Buk ” wuńdźe nazymu 2024 wosebity zešiwk publikaciskeho rjadu Choćebuskich łopjenow. Wobsahowje wopřija wosebita publikacija wšitke referaty a přinoški, kotrež buchu na dwěmaj w Budyšinje a Choćebuzu w lěće 2023 so wotměwacymaj wědomostnymaj sympozijomaj wozjewjene. Wobšěrny wustajenski projekt, kotryž bu w zhromadnym dźěle z institucijemi, muzejemi a zarjadnišćemi Sakskeje, Braniborskeje a z woběmaj wojewódstwomaj Delnja Šleska a Lubus w Pólskej wuwity a zwoprawdźeny, wotmě so wot 2022 do 2025. Wón wopřiješe pjeć wustajenskich stacijow, tak w Budyšinje, Choćebuzu, Wrócławju, Zielonej Górje a Złym Komorowje. Nošer projekta bě Serbski muzej w Budyšinje, hdźež startowaše tež prěnja wustajeńca w oktobrje 2022.

Wosebity zešiwk Choćebuskich łopjenow pod titulom Jan Buk. Po puću k wuměłstwu. Po wuhlu. předstaja nětko 5. februara 2025 w 17 hodź. w Serbskim muzeju na zarjadowanju Jan Buk: Po puću domoj. Runočasnje chcemy so na jednotliwe stacije wustajenskeho projekta dopomnić a filmy a dopomnjenki k ekspozicijam, přewodnym wustajeńcam we wobłuku projekta Hommage á Jan Buk a wědomostne sympozije hišće raz do pomjatka zwołać. Tak ma wulkoprojekt na městnje, hdźež něhdy započa a to w Serbskim muzeju w Budyšinje po třoch lětach hódne zakónčenje namakać.

17 hodź.: Kuratorske wjedźenje po wustajeńcy „Wěčne pućowanje. Barba a słowo w twórbje ukrainskeho wuměća Andrija Sharana“

18 hodź.: “Stawizny přećelstwa: Serbja a Ukrainjenjo”. Podijowa rozmołwa z Benediktom Dyrlichom a prof. Dietrichom Šołtu. Kotre kulturne a literarne zwiski mjez krajomaj eksistowachu so narěča, k tomu přednjesu so tež ukrainske basnje.

Štwórtk, dnja 12. decembra, zawrěje Serbski muzej wuwzaćnje hižo w 17 hodź. Prosymy wo zrozumjenje.

17 hodź.: Kuratorske wjedźenje “Wěčne pućowanje. Barba a słowo w twórbje ukrainskeho wuměłca Andrija Sharana”, wjedźe Jędrzej Soliński

18 hodź.: filmowy wječor „Skąd dokąd“ (Im Rückspiegel)

PL/FRA/UKR 2023, r: Maciek Hamela, 84 min, z němskimi podtitulemi

zawod: Rainer Mende z Pólskeho instituta Berlin; filiala Lipsk

„Wo žiwjenju a skutkowanju delnoserbskeho molerja Wylhelma Šybarja“

Spominanje składnostnje 50. smjertneho dnja wuměłca (*21.11.1887, +3.12.1974), přednošuje Christina Boguszowa.

Jeho přeće być moler so njespjelni. Šybar sta so z wučerjom a wuwi so pozdźišo přez swoje awtodidaktiske wukubłanje a samostudij na molerja a rysowarja. Po 1943 nawróći so do domizny a wěnuje so molerstwu. Krajina Delnjeje Łužicy stanje so wotnětka k wubranemu motiwej jeho tworjenja.