Wutrobnje witajće k nam,
do tysaclětneho města Budyšin! Wysoko nad Sprjewju, tam hdźež je dźens hród Ortenburg, běše něhdy sydło kmjena Milčanow. Mjeztym je wjele wody po Sprjewi běžało a Budyšin je dwurěčne srjedźišćo Hornjeje Łužicy.
Serbski muzej je hižo z lěta 1900 narodny muzej Hornich a Delnich Serbow w duchu załožićela Arnošta Muki a dalšich wótčincow. Tu móžeće naše stawizny zrozumić, kulturu dožiwjeć a wuměłstwo wobdźiwać. Wot narodnych drastow a nałožkow přez načasne wuměłstwo a hudźbu – wustajeńcy a zarjadowanja skića zajimawostki za kóždeho.
Doporučić móžemy naše awdijowe přewodniki za dorosćenych kaž tež zabawny dźěćacy widejowy přewodnik.
Wabjenski film
Wonkowny link k wabjenskemu filmej na youtube.com :
Što rěka tu mjeńšina?
Danojo, Frizojo, Serbja, němscy Sinti a Roma a Delnjoněmcy
06.04.2025 – 11.06.2025
Što woznamjenja domizna? Kotru rólu hraje rěč za našu identitu? A kak formuje kulturne herbstwo naše zhromadne žiwjenje?
Naš kraj je zdawna přez mnohe wšelake kulturne wliwy charakterizowany. Mnohotnosć, łamki a pohib – to je typiske za Němsku. K tomu słušeja tež druhe rěče a awtochtone narodne mjeńšiny a ludowe skupiny, kotrež su hižo dołho tu zakorjenjene.
Tu w Budyšinje, we wutrobje Łužicy a kulturnym centrumje Hornjoserbow, je to wšudźe přitomne. Hižo lětstotki formuja serbske žiwjenje, rěč a tradicije město. Tudy, hdźež słušatej wjacerěčnosć a kulturna mnohotnosć lětstotki do wšědneho dnja, chce pućowanska wustajeńca „Što rěka tu mjeńšina?“ składnosć skićić, wšě štyri awtochtone narodne mjeńšiny a ludowe skupiny Němskeje zeznać – dansku mjeńšinu, němskich Sinti a Romow, serbski lud a frizisku ludowu skupinu. Kóžda z tutych skupin wobsedźi jónkrótne stawizny, rěč (e) a kulturu, kotrež su husto mało znate. Tež rěčna skupina delnjoněmčina so we wustajeńcy předstaja.
Pućowanska wustajeńca Mjeńšinoweho sekretariata a jeje eksponaty skića wosobinske perspektiwy z pjeć skupin a pohnuwaja k tomu, wo přisłušnosći a kulturnej identiće rozmyslować. Wona wotwěra nowy wid na prašenja towaršnostneho zhromadneho žiwjenja a wuznama rěče a přeprošuje, so zwučenych widow wzdać a so mnohohłósnosći našeje towaršnosće z wćipnotu a wotewrjenosću bližić.
Katalog k wosebitej wustajeńcy „Wěčne pućowanje. Barba a słowo w twórbje ukrainskeho wuměłca Andrija Sharana“ nětko jako darmotny download!
W kooperaciji z Měšćanskim muzejom „Dom Gerharta Hauptmanna“ w Jelenjej Górje, smy zestajili štyrirěčny katalog, financowany přez INTERREG Pólska-Sakska. Publikacija wobsahuje wšitke wustajene mólby Sharana kaž tež 20 jeho basnjow w ukrainskim originalu ze serbskimi, němskimi a pólskimi přełožkami. Wobrazy a basnje wuměłca so přez dalše eseje wudospołnja. Awtorojo su Krzysztof Zanussi, Marina Weisband, Katarzyna Soboczyńska a Julian Nyča. Katalog přewodźa a dokumentuje wustajeńcy pod zhromadnym titulom „Wěčne pućowanje. Barba a słowo w twórbje ukrainskeho wuměłca Andrija Sharana“ w Serbskim muzeju w Budyšinje wot 17.11.2024 hač do 16.03.2025 a w Měšćanskim muzeju „Dom Gerharta Hauptmanna” w Jelenjej Górje wot 10.04.2025 hač 30.09.2025. Projekt „Wobraz a słowo. Kulturnu identitu přez wuměłstwo dožiwić ” so kofinancuje wot Europskeje unije ze srědkow Europskeho fondsa za regionalne wuwiće we wobłuku fondsa za małoprojektow Pólska – Sakska 2021 – 2027.
Wustajeńcu přewodźace zarjadowanja
Aktualnosće
04.06.2025, wot 18 hodź.: Wjedźenje “Što rěka tu mjeńšina” a přednošk “RomArchive”
We 18 hodź. wotměła so kuratoriske wjedźenje po wustajeńcy “Što rěka tu mjeńšina?” z dr. Robertom Lorencom w němskej rěči. Přizamknje so w 19 hodź. zajimały přednošk „RomArchive jako modelowy projekt: Mjeńšinowe kultury w digitalnej dobje“. Zběrka RomArchiva wobsahuje objekty z dźesać wobłukow: tworjace wuměłstwo, wobrazowa politika, film, flamenco, literatura, hudźba, reja, dźiwadło a drama, hibanje […]
25.6.2025 w 15 hodź.: Kofej w třoch „Derje składowane je poł restawrowane”
„Derje składowane je poł restawrowane. Objektej wotpowědowace hladanje za dołhodobne zdźerženje.” Kak so historiske fota, mólby, dokumenty abo tekstilije prawje składuja? Zo bychu so swójbne drohoćinki abo archiwarije prawje hladali, so tu pokiwy a zakładne informacije posrědkuja. Nimo toho so kmane składowanske wuměnjenja za objekty a powšitkowny wobchad z nimi wujasnja. Přetož zachowanje kulturneho herbstwa wužada najlěpši škit […]
